pressure ulcers

Η κατάκλιση, της κατάκλισης, οι κατακλίσεις, των κατακλίσεων. Οι κατακλίσεις είναι έλκη που δημιουργούνται από την παρατεταμένη κατάκλιση ασθενών που για μακρόυ χρονικό διάστημα αδυνατούν να σηκωθούν από το κρεβάτι τους. Οι κατακλισεις εμφανίζονται συνήθως στην περιοχή του κόκκυγος και στις πτέρνες.

Τα έλκη εκ κατακλίσεως εξακολουθούν να είναι ένα κοινό πρόβλημα υγείας, ιδιαίτερα μεταξύ των ατόμων με σωματικές αναπηρίες  και ηλικιωμένα άτομα με κατάγματα ή άλλες χρόνιες παθήσεις.

 Το πρόβλημα υπάρχει σε όλο το πλαίσιο υγείας, συμπεριλαμβανομένων νοσοκομείων, κλινικών, εγκαταστάσεων μακροχρόνιας περίθαλψης και ιδιωτικών κατοικιών.

Για πολλούς ηλικιωμένους ασθενείς, τα έλκη εκ κατακλίσεως μπορεί να γίνουν χρόνια χωρίς προφανή λόγο και να παραμείνουν έτσι για παρατεταμένες περιόδους, ακόμη και για το υπόλοιπο της ζωής του ασθενούς.

 Ένας μεγάλος αριθμός ελκών εκ κατακλίσεως  βαθμού 3 και 4 γίνονται χρόνιες πληγές και ο πάσχων ασθενής μπορεί ακόμη και να πεθάνει από επιπλοκή του έλκους (σήψη ή οστεομυελίτιδα). 

Η παρουσία έλκους πίεσης αποτελεί ένα γηριατρικό σύνδρομο που αποτελείται από πολυπαραγοντικές παθολογικές καταστάσεις. 

Οι συσσωρευμένες επιπτώσεις της βλάβης λόγω της ακινησίας, της διατροφικής ανεπάρκειας και των χρόνιων ασθενειών που περιλαμβάνουν πολλαπλά συστήματα προδιαθέτουν τη γήρανση του δέρματος του ηλικιωμένου σε αυξανόμενη ευαλωτότητα. 

 Η αξιολόγηση και η διαχείριση ενός έλκους πίεσης απαιτεί μια ολοκληρωμένη και διεπιστημονική προσέγγιση για την κατανόηση του ασθενούς με το έλκος. Οι παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη περιλαμβάνουν τις υποκείμενες παθολογίες του ασθενούς (όπως αποφρακτική πνευμονοπάθεια ή περιφερική αγγειακή νόσο), η σοβαρότητα της πρωτοπαθούς νόσου (όπως λοίμωξη ή κάταγμα ισχίου), συννοσηρότητες (όπως άνοια ή σακχαρώδης διαβήτης), λειτουργικές κατάσταση (δραστηριότητες της καθημερινής ζωής), διατροφική κατάσταση (δυσκολίες κατάποσης) και βαθμός κοινωνικής και συναισθηματικής υποστήριξης.  

Η εστίαση μόνο στην ίδια την πληγή δεν αρκεί. Η κατανόηση των φυσιολογικών και παθολογικών διεργασιών της γήρανσης του δέρματος ρίχνει φως στην αιτιολογία και την παθογένεια της ανάπτυξης ελκών πίεσης στους ηλικιωμένους. 

Κάθε κλάδος υγείας (νοσηλευτικό προσωπικό, βοηθοί, ιατρός, διαιτολόγος, εργοθεραπευτές και φυσιοθεραπευτές και κοινωνικός λειτουργός) έχει τον δικό του ρόλο στην αξιολόγηση και τη διαχείριση του ασθενούς με έλκος πίεσης. 

Οι στόχοι της θεραπείας ενός έλκους εκ κατακλίσεως  περιλαμβάνουν την αποφυγή οποιωνδήποτε περιστάσεων,  που μπορούν να προληφθούν, όπως η ακινητοποίηση μετά από κάταγμα ισχίου ή οξεία μόλυνση. 

Μόλις αναπτυχθεί ένα έλκος εκ κατακλίσεως ωστόσο, ο στόχος είναι να θεραπευθεί με τη βελτιστοποίηση της περιφερειακής ροής του αίματος (με χρήση ενδοπρόθεσης (stent) ή χειρουργικής επέμβασης αγγειακής παράκαμψης), τη διαχείριση υποκείμενων ασθενειών (όπως ο διαβήτης, ο υποθυρεοειδισμός ή η συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια) και η παροχή επαρκών θερμίδων και πρόσληψη πρωτεΐνης (είτε μέσω της χρήσης συμπληρωμάτων διατροφής από το στόμα, είτε με τη χρήση σίτισης με σωλήνα). Εάν το έλκος έχει γίνει χρόνιο, ο τελικός στόχος αλλάζει από την επούλωση της πληγής στον έλεγχο των συμπτωμάτων (όπως η  δυσάρεστη οσμή, πόνος, δυσφορία και μόλυνση) και την πρόληψη επιπλοκών, συμβάλλοντας έτσι στη συνολική ευεξία του ασθενούς. Η παροχή υποστήριξης στην οικογένεια του ασθενούς είναι επίσης σημαντική. 

Οι πρόσφατες εξελίξεις στους  τρόπους περιποίησης των τραυμάτων  τραυμάτων επιτρέπουν μεγαλύτερο έλεγχο των συμπτωμάτων και την πρόληψη των επιπλοκών, και επέτρεψαν επίσης στον πάσχοντα ασθενή να ενσωματωθεί πιο εύκολα στο οικογενειακό περιβάλλον και στην κοινότητα γενικότερα.